Bademcik Ameliyatı Ne Zaman Yapılmalı ve Nelere Dikkat Edilmeli

Amerikan KBB-BBC Akademisi Çocuklarda Tonsillektomi Klavuzunu Güncelledi.

Yeni kılavuz büyük oranda eskisi ile aynı olmakla birlikte bazı değişiklikler var.

Bunları kabaca halkın da anlayacağı dilde özetlemeye çalışacağım.

Bu kılavuza göre;

1. Yılda 7, son iki yılda her yıl beşten daha az, son 3 yılda her yıl üçten daha az tonsillit geçiren çocuklarda cerrahi önerilmemeli, fakat bu sayılara yaklaşan çocuklar yakın takibe alınmalı.
2. Son bir yılda 7 veya daha fazla, son iki yılda her yıl beş (toplam 10) veya daha fazla, son üç yılda her yıl 3 (toplam 9) olması ve ek olarak hastalık esnasında aşağıdakilerden birisi olması;
   ataklarda 38.3 dereceden fazla ateş olması
   Boyunda lenfadenopati (lenf bezi şişmesi) olması
   Tonsillerde eksuda görülmesi (Hastalık esnasında bademciklerde beyaz plaklar olması)
   Boğaz kültüründe A grubu beta hemolitik streptokok üremesi olması durumunda hekiminiz size cerrahi (bademcik ameliyatı) önerecektir.
3. Üstteki maddede belirtilen sayıda tonsillit atağı geçirmeyen fakat beraberinde;
   Multipl antibiyotik allerjisi olan,
   PFAPA (periodic fever, aphthous stomatitis, pharyngitis, and adenitis)sı olan
   Peritonsiller abse geçiren çocuklara cerrehi önerilir.
4. Özellikle uyku apnesi olan çocuklarda, aileler olası gelişme geriliği, enürezis (gece idrar kaçırma), kötü okul performansı, astım ve davranışsal problemler açısından sorgulanmalıdır. Zira bu problemler cerrahi sonrasında düzelebilir.
5. Yine uyku apnesi olan çocuklarda, eğer çocuk 2 yaşından küçükse veya obesite, down sendromu, kraniofasial anomaliler, nöromuskuler hastaıklar, mukopolisakkaridoz, orak hücreli anemi varsa polisomnografi (PSG) (uyku testi) yapılmalıdır.
6. Beşinci maddeye ek olarak, ailenin uyku apnesi ile ilgili verdiği anamnez ile muayene bulguları uyuşmazsa PSG düşünülmelidir.
7. PSG’de uyku apnesi tesbit edilmesi halinde, tonsillektomi yapılmalıdır.
8. Hekim aileye, operasyon sonrasında uyku apnesinin devam edebileceğini ve ek tedavilere ihtiyaç duyabileceğini belirtmelidir.
9. Hasta yakınları ameliyat sonrası ağrı kontrolü ve takibi için eğitilmelidir.
10. Tonsillektomi operasyonu (bademcik ameliyatı) sonrası antibiyotik kullanmaya gerek yoktur.
11. Ameliyat esnasında tek doz deksametazon (kortizon) önerilmektedir.
12. Eğer hasta 3 yaşından küçükse veya ciddi obstruktif sleep apne varsa hastalar bir gece hastanede yatırılmalıdır. Aksi halde hastalar hekim tarafından değerlendirilerek taburcu edilebilir.
13. Cerrahi sonrası ağrı kontrolü için ibuprofen, asetaminofen veya her ikisi birden kullanılabilinir.
14. 12 yaşından küçük çocuklar için kodein içeren ağrı kesiciler kullanılmamalıdır.
15. Kanama
    1. Hasta yakınlarına cerrahi sonrasında kanama olabileceği ve bu kanamanın erken dönemde (ilk 24 saat) daha yüksek oranda sonrasında da daha düşük oranda (geç kanama) olmakla birlikte olası olduğu ve kanama durumunda ne yapacakları konusunda bilgi verilmelidir.
    2. Klinisyenler primer ve sekonder posttonsillektomi kanama oranlarını en az yılda bir kez belirlemelidir. Gerekli hallerde cerrahi yaklaşımını gözden geçirmelidir.