Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi)

Bademcikler boğazda dilin hemen arkasında her iki tarafta bulunan bağışıklık sistemine ait dokulardır. Normal şartlar altında her iki tarafta birer adet olmak üzere iki tane bulunurlar. Ağız yoluyla giren mikropların boğazı geçerken süzülüp, temizlenmesini sağlarlar. Bademcikler dışarıdan giren mikropları süzerken zaman zaman kendileride enfekte olurlar veşişerler. Bu enfeksiyonlar büyük çoğunlukla viral orijinlidir.

BADEMCİK ENFEKSİYONUNU NASIL ANLARIM?

Boğaz ağrısı, yukarıda belirtildiği üzere bademciklerin bir enfeksiyonu takiben iltihaplanması ve şişmesi sonucunda görülür. Hastalarda

1. Yutkunmakla kulaklara vuran ağrı
2. Eklem ağrıları
3. Ateş
4. Halsizlik
5. Bulantı ve kusma görülebilir.

BADEMCİK ENFEKSİYONU NASIL TEŞHİS VE TEDAVİ EDİLİR?

Bademcik enfeksiyonu geçiren hastalar kulak burun boğaz uzmanına başvurmalıdırlar. Hekim hastayı muayene ettikten sonra eğer enfeksiyon düşünürse uygun tedaviyi planlar. Tedavide ilginç olan hastaların sürekli olarak antibiyotik talep etmeleridir. Fakat hastaların çok az bir kısmı antibiyotiğe ihtiyaç duymaktadır. Zira enfeksiyonlarının büyük bir kısmı viral orijinlidir. Virüslere antibiyotiklerin herhangibir etkisi yoktur. Antibiyotikler bakterilere karşı etkilidir. Dolayısı ile viral orijinli tonsillit geçiren hastaların bir kısmı antibiyotik kullanmalarına rağmen iyileşmediklerinden yakınırlar, viral tonsillit büyük bir çoğunlukla kendi kendini sınırlayan bir durumdur.

NE ZAMAN AMELİYAT OLMALIYIM?

Bademcik ameliyatının artık birçok bilimsel yayınla kabul edilmiş olan endikasyonları vardır, bunlar;

1. Kronik tonsillit (eğer bir hasta yılda 6 veya daha fazla, iki yılda toplam 8 veya daha fazla, 3 yılda toplam 10 veya daha fazla enfeksiyongeçirmiş olmak)
2. Uyku apnesine yol açacak kadar büyük tonsilleri (bademcikleri) olmak
3. Peritonsiller abse (bademcik absesi) geçirmek
4. Servikal lenf nodu absesi 5.başka sebeplerle açıklanamayan ağız kokusu
5. Bademcik taşı(tonsillolithiazis)
6. Difteri portorlügü (taşıyıcılığı)
7. Tıbbi tedaviye cevapsız semptomatik streptokok taşıyıcılığı
8. Servikal Tbc lenfadenit olarak sıralanabilir.

AMELİYAT NASIL OLUR?

Bademcik ameliyatı yaklaşık olarak yarım saat ile bir saat arasında süren bir operasyondur. Hastalara ameliyat öncesi bazı tetkikler yapılarak operasyona hazırlanır. Operasyon sonrasında hastalar genellikle 4-5 saat sonra taburcu olsada bazen 1 gece takip edilebilir. Ameliyat lokal veya genel anestezi altında yapılmakla birlikte günümüzde genel anestezi tercih edilmektedir. Ameliyatın bazı riskleri mevcuttur.

Bunlar

1. Kanama; kanamaların büyük bir kısmı ilk 24 saat içinde görülür ki, buna erken kanama denir.
2. Geç kanamalar 8-10 gün sonra görülen kanamalardır.
3. İyatrojenik uvula ve damak yaralanmaları
4. Kusma
5. Dehidratasyon
6. Hava yolu obstrüksiyonu
7. Aspirasyon pnömonisi
8. Derin boyun enfeksiyonlarI

Fakat tüm bu komplikasyonların oranı son derece düşüktür.

AMELİYAT SONRASI

Gıdalar:

Ameliyat sonrasında 4-5 saat ağızdan besin alınmaz, sonrasında sulu ve yumuşak gıdalar alınmalıdır (Ör. su, süt, dondurma, muhallebi, puding, yoğurt, dondurma)
Ameliyatı takibeden ikinci ve üçüncü günlerde yukarıdakilere ek olarak yumuşak sebze yemekleri, makarna, pilav yenebilir.
Dördüncü günden itibaren ekmek kenarı, bisküvi, cips gibi boğazı tahriş edebilecek sert gıdalar hariç normal beslenmeye geçilebilir.
Doktorunuz önermediği sürece başka herhangi bir ilaç kullanmayın.

Banyo:

Ameliyattan birkaç gün sonra ılık suyla banyo yapılabilir.
İstirahat: Hastaya göre değişmekle birlikte hastaların en az 10 gün istirahat etmeleri önerilmektedir.
İyileşme: Bademcikler alındıktan sonra bademciklerin çıktığı ağız bölümünde açık bir yara olacaktır. Bu bölgede ameliyattan sonra yutkunmakla boğaz ağrısı, kulak ağrısı olabilir. Boğaza bakacak olursanız bademciklerin bulunduğu bölgenin beyaz-sarı renkte olduğunu görürsünüz. Bu görünüm iltihaplanmaya bağlı değildir ve 15-20 gün sürecektir Daha sonra ameliyat bölgesi ağız içindekine benzer bir pembe renkli doku ile kaplanacaktır.

Kanama:

Tekrar müdahale edilmesini gerektirecek bademcik ameliyatı sonrası kanama çok nadirdir. İlk 24 saat içinde kanama riski en yüksektir, fakat ameliyattan sonra 10 gün kanama devam ediyor. Ağızdan taze kan gelmesi veya koyu renkli sindirilmiş pıhtı kusulması halinde zaman kaybetmeden doktorunuzu arayın.