Orta kulak, kulak zarının arkasında yer alan dış kulak yolu ile orta kulak arasında bulunan boşluktur. Orta kulak kulak zarı ile başlar ve iç kulakla sonlanır. İçinde işitmeyi sağlayan kulak kemikçikleri bulunur. Orta kulakta sıvı toplanması ise büyük çoğunlukla östaki tüpü adı verilen ve orta kulakla burun arasında bağlantı sağlayan tüpün iyi çalışmaması sonucu oluşur. Uzun süreli orta kulakta sıvı bulunması kulakta kalıcı hasara yol açabilir ve tedaviedilmelidir.
Hastalığın mekanizması
Orta kulakta sıvı toplanması büyük oranda östaki tüpünün iyi çalışmamasına bağlıdır. Östaki tüpü normalde dış basınçla orta kulağın basınç dengesini sağlar. Burnun arkasında bulunan geniz etinin büyük olması veya iltihaplı olması östaki tüpünün çalışmasını olumsuz yönde etkileyebilmekte ve orta kulak sıvısına yol açabilmektedir. Bunun dışında sık sık orta kulak iltihabı geçirmek, anne ve babanın sigara içmesi gibi faktörler de orta kulakta sıvı toplanma riskini artırır. 3 aydan uzun süreli orta kulakta sıvı varlığı kalıcı kulak hastalıklarına yol açabilir.Bakteri ve virüs cinsi mikroplar, östaki tüpü yoluyla burundan ve genizden orta kulağa ulaşabilir ve orta kulak iltihabına neden olabilirler. Orta kulak iltihabı tedavi edilmediğinde veya tekrarlayan iltihaplanmalar olduğunda orta kulaktaki sıvı birikimi sürekli hale gelebilir.Orta kulakta sıvı varlığı adeta bir besi yeri oluştururarak kulakta tekrarlayan enfeksiyonlara yol açar.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Sadece orta kulakta sıvı olması belirti vermeyebilir. Tek başına kulak sıvısı varlığı sadece işitmede hafif kayıba ve buna bağlı dikkatsizliğe yol açabilir. Bunun yanında birlikte genizeti bulunması halinde geniz eti bulguları, kulak iltihabı varlığında ise kulak iltihabı bulguları hastalığa eşlik edebilir.Bu nevi şikayetler olması halinde hekime başvurunuz, hekimin muayene ve gerekirse bazı işitme testleri ve nadiren filmlerle hastalığınıza teşhis koyacaktır.
Tedavi
Tedavide öncelikle medikal tedavi denenmelidir. Medikal tedaviye rağmen gerilemeyen hastalıklarda, hem hastalığın ilerlemesini engellemek, hem de hastalığa bağlı kulakta kalıcı hasarın oluşmasını engellemek için kulağa tüp takılması ameliyatı gerekebilir.
Ameliyat
Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Ameliyat süresi 15-30 dk.arasında değişir.Ameliyat esnasında kulaktan herhangi bir kesi yapılmayacaktır.Kulak zarına kulak yolundan müdahale edilecektir. Kulak tüpü takılması için deride bir kesi yapılmasına gerek yoktur. Kulak yolundan girilerek kulak zarına delik açılacaktır. Açılan delikten kulak içindeki sıvı çekilecek, ardından yeniden sıvı oluşumunun engellenmesi için kulak zarına makara benzeri tüp takılacaktır. Ameliyatın cerrahi riski çok azdır.
Ameliyat sonrası
Her ne kadar kulak tüplerinin, orta kulağa su kaçırmadığı idda edilsede, kulak tüpü takılan hastaların kulağına su girmemesi önerilir. Dolayısı ile hastalar banyo yaparken, havuza girerken kulaklarına su kaçmasını engelleyecek şekilde tıkamalıdırlar.Kulak tüpleri genellikle kendilinden kendine atar. Yaklaşık kulakta 6 ay - 1 yıl kalır. Kulağında kulak tüpü olan hastaların her ay kulak burun boğaz hekimine kulağını 1 defa göstermesi gerekmektedir. Tüp çıktıktan sonra kulak zarındaki delik kendi kendine kapanır.Tek bir uygulama kesin tedavi için yeterli olmayabilir. Tüpler ancak yerinde kaldıkları süre içinde yarar sağlarlar; tüp düştükten sonrailtihabın tekrarlaması halinde tüpün yeniden takılması gerekebilir.